Bankowy Tytuł Egzekucyjny (tzw. BTE) niekonstytucyjny, skutki dla osób mających problemy ze spłatą zobowiązania na rzecz Banków

Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 14 kwietnia 2015 r. sygn. akt P 45/12 uznał, iż przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, ze zm.) regulujące Bankowe Tytuły Egzekucyjne są niezgodne z Konstytucją. Jednocześnie Trybunał odroczył utratę mocy ich obowiązywania do dnia 1 sierpnia 2016 r. Powyższe oznacza, iż Banki nadal mogą, na podstawie wykazów ze swoich ksiąg wystawiać tytuły egzekucyjne i na ich podstawie prowadzić egzekucje, aż do czasu wskazanego w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego, to jest do dnia 1 sierpnia 2016 r. lub do czasu ingerencji ustawodawcy, który wyeliminuje z obrotu prawnego BTE. Nie oznacza to jednak, że sytuacja osób w stosunku do których Banki zgłaszają roszczenia o zapłatę jest w dalszym ciągu taka sama, jak przed wydaniem orzeczenia przez Trybunał.

Przepis prawa, który uznany zostały za niezgodny z Konstytucją, a którego utratę obowiązywania odroczono w czasie, traci bowiem domniemanie zgodności z ustawą zasadniczą. Skoro Trybunał Konstytucyjny dostrzegł naruszenie w danym przepisie konstytucyjnych praw lub wolności, to tym samym samo odroczenie w czasie utraty jego obowiązywania nie zmienia faktu, iż przepis taki jest niekonstytucyjny. Co więcej przepisy Konstytucji Rzeczypospolitej stosuje się bezpośrednio w każdej sprawie rozpoznawanej przez Sądy. Tym samym Sąd rozpoznając sprawę, w której podstawą wydania orzeczenia jest niekonstytucyjny przepis prawa (którego odroczono moc obowiązywania) ma prawo zastosować ustawę zasadniczą wprost oraz odmówić zastosowania przepisu niekonstytucyjnego.

W praktyce oznacza to, iż osoby w stosunku do których wszczęto postępowanie egzekucyjne na podstawie Bankowego Tytułu Egzekucyjnego, któremu nadano klauzulę wykonalności, mogą w zażaleniu na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności podnieść zarzut niekonstytucyjności przepisów prawa bankowego. Uwzględnienie powyższego przez Sąd skutkować będzie oddaleniem wniosku Banku o nadanie klauzuli wykonalności na BTE, a w konsekwencji umorzeniem egzekucji.

Przykład: Jan Kowalski w dniu 15 grudnia 2014 r. zawarł z Bankiem umowę pożyczki kwoty 40 tys. zł. W umowie tej poddał się egzekucji w przypadku niespełnienia w terminie wskazanym w umowie świadczeń na rzecz Banku. W dniu 15 lutego 2015 r. Jan Kowalski uczestniczył w groźnym wypadku samochodowym, w związku z którym przewieziony został w stanie ciężkim do szpitala, gdzie przebywał 2 miesiące. Po powrocie do domu odebrał list z Banku, w którym wypowiedziano mu umowę pożyczki oraz wezwano do niezwłocznej zapłaty 40 tys. zł wraz z ustawowymi odsetkami. Ponadto w dniu 22 kwietnia 2015 r. odebrał list polecony od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Mokotowa zawierający zawiadomienie o wszczęciu egzekucji na podstawie Bankowego Tytułu Egzekucyjnego wystawionego przez Bank, który opatrzony został przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa w klauzulę wykonalności. Jan Kowalski może w terminie 7 dni od otrzymania zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, złożyć do Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa zażalenie na postanowienie tego Sądu o nadaniu klauzuli wykonalności. W uzasadnieniu zażalenia może powołać się na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 kwietnia 2015 r., oraz wskazać, iż przepis na podstawie którego Bank wystawił tytuł egzekucyjny nie korzysta z domniemania zgodności z ustawą zasadniczą, w związku z czym Sąd winien odmówić jego zastosowania. Uwzględnienie zażalenia skutkować będzie koniecznością umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Bank przeciwko Janowi Kowalskiemu.  

Kancelaria Adwokacka Adwokata Tomasza Borowca z siedzibą w Warszawie reprezentuje interesy Klientów w sporach z Bankami.

Dodał: Adwokat Tomasz Borowiec
W dniu: 01-05-15
Opublikowano w kategorii: Prawo cywilne